Barbara Wójcik

Akademia Sztuk Pięknych w Katowicach


Barbara Wójcik - Ukończyła Wydział Artystyczny.


Tytuł dyplomu: O sposobach adaptacji
Promotor dyplomu: prof. dr hab. Kazimierz Cieślik

Projekt oparty jest na pojęciu instytucji totalnej, upowszechnionemu przez amerykańskiego socjologa Ervinga Goffmana. Instytucja totalna jest to organizacja społeczna, w której obrębie żyje zamknięta, formalnie kontrolowana przez jej personel grupa osób. Instytucja totalna jest miejscem, w którym żyjące grupy ludzi pozostają na tym samym terenie i kierowane są w sposób formalny np. koszary, zakład karny czy klasztor. Warto tu też wspomnieć, iż w każdej z tej instytucji dokonywany jest proces degradacji osobowości oraz deprywatyzacji osobowości polegający na usunięciu elementów warunkujących odmienność. Dlatego też celem projektu jest przybieżenie problematyki izolacji od społeczeństwa oraz postrzeganie mieszkańców instytucji totalnych jako masy, przez społeczeństwo znajduje się na zewnątrz. Do przeprowadzenia projektu oraz badań artystka wykorzystała najbliższe dla niej media, jakimi są malarstwo oraz fotografia cyfrowa. W tym przypadku fotografia pełniła funkcję elektronicznego szkicownika, a następnie jako autonomiczny projekt dokumentalny. Produktem końcowym jest książka fotograficzna, w której dokonuje zestawień zdjęć poszczególnych instytucji tj. klasztor, schronisko dla bezdomnych, zakład karny, koszary, zakład opieki długoterminowej. W przestawionym cyklu obrazów zostają uchwycone realia, w jakich przebywają mieszkańcy instytucji totalnych. Przede wszystkim sposoby adaptacji mieszkańców, próbę odparcia procesu, jakim jest deprywatyzacja i degradacja osobowości poprzez posiadanie przedmiotów osobistych, szczególnie ważnych lub niezbędnych dla danej osoby przebywającej w instytucji ograniczającej. Zabieg ten pozwolił artystce na wyłonienie jednostek, które stanowią grupę, a nie jak dotychczas postrzeganie ich jako jednakowa anonimową masę. Stosując odpowiedni format autorka próbuje wywrzeć na odbiorcy wrażenie przebywania w miejscach, w jakich znajdują się na co dzień mieszkańcy instytucji totalnych. W obrazach nadaje czytelny komunikat zarówno dla środowisk stojących na zewnątrz instytucji, jak i środowisk będących w nich. Tworząc swojego rodzaju pomost i nowe pole dialogu między nimi.